جمعه 3 شهریور 1385

حق آزادي زنداني در صورت فوت بستگان(گفتگويي درباره موسوي خوييني)

راديو فرانسه 31 مرداد 1385
فرنگيس حبيبي گوينده راديو فرانسه در برنامه چشم‌انداز: در چشم‌انداز امشب به حقوق زندانيان و سرنوشت پرونده‌هاي قضايي در ايران مي‌پردازيم.
در بخش اول چشم‌انداز در گفت‌وگو با عمادالدين‌باقي رئيس انجمن دفاع از حقوق زندانيان از وضعيت علي‌اكبر در زندان جويا مي‌شويم.
انجمن دفاع از حقوق زندانيان، بيانيه‌اي درباره وضعيت آقاي علي‌اكبر موسوي‌خوئيني نماينده مجلس ششم و دبير انجمن ادوار تحكيم وحدت صادر كرده و نسبت به رفتاري كه در اين 70 روز بازداشت با او شده انتقاد كرده و خواستار صدور قرار وثيقه براي ايشان شده. آقاي عمادالدين باقي لطفاً بفرماييد كه آقاي موسوي‌خوئيني الان به چه اتهامي بازداشت هستند و پرونده ايشان در چه وضعيتي است؟
باقي: متاسفانه يكي از مشكلاتي كه ما در مورد خيلي از پرونده‌ها داريم و از جمله در مورد پرونده آقاي موسوي‌خوئيني اين است كه اتهام ايشان رسماً اعلام نمي‌شود. حتي در مواردي اتهام اعلام مي‌شود (مثل آنچه كه در مورد آقاي عبدالفتاح سلطاني مطرح شد) اما در مرحله محاكمه معلوم مي‌شود كه چنين اتهامي وجود ندارد يا اينكه بعد از اتهام تبرئه مي‌شود، لذا خيلي اعتباري به اتهامي كه اعلام مي‌شود نيست و متاسفانه دقت قانوني در اين مورد رعايت نمي‌شود. آقاي موسوي‌خوئيني تا الان حتي خود ايشان هم خيلي برايشان روشن نيست كه اتهام‌شان چيست. اگر بگوييم به اتهام شركت در تجمع است كه ايشان در ميدان هفتم‌تير در تجمع بازداشت شدند اين پرسش به وجود مي‌آيد كه چرا بيش از 70 نفر ديگر كه همراه ايشان بازداشت شدند همه آزاد شده‌اند و فقط اين يك نفر مانده است. اين مشكل هست كه برخلاف قانون آئين‌دادرسي كه مي‌گويد قبل از هرگونه احضار يا بازداشت بايد مدارك اتهامي افراد روشن باشد و فراهم شده باشد و در همان لحظه اول احضار يا بازداشت ، بلافاصله بايد اتهام تفهيم شود اما متاسفانه اين كار صورت نمي‌گيرد و در طول بازداشت سعي مي‌شود اتهامي مطرح و يا مداركي از طريق اقرار يا شرايطي كه زنداني در انفرادي دارد فراهم كنند.
فرنگيس حبيبي: دقيقاً در اين بيانيه آمده است كه اين شبهه وجود دارد كه از ايشان اقرارهاي اجباري گرفته باشند آيا شما اين را تاييد مي‌كنيد؟ يا اينكه دليلي براي چنين شبهه‌اي داريد؟
باقي: تا الان هنوز اقراري از ايشان به آن معنايي كه موردنظر شما است گرفته نشده ولي مشكل ما اين است كه قوه‌قضائيه با آزادي ايشان در اين ايام كه ايام سوگواري پدر ايشان است موافقت كرده اما دستگاه بازداشت‌كننده كه تحقيقات مقدماتي را انجام مي‌دهد كه نهادهاي امنيتي هستند مخالفت كرده‌اند و از اين لحاظ تصور مي‌شود هدف از نگهداري طولاني‌مدت و بي‌وجه ايشان چيز ديگري است خصوصاً كه در تمام اين 70 روز مدت بسيار كوتاهي ايشان بازجويي پس داده‌اند و اين شبهه را به وجود مي‌آورد كه فرد در شرايطي قرار بگيرد كه همراهي كند يا به عبارتي افراد را متنبه كنند كه اين روش از نظر قانوني و از نظر اخلاقي هم درست نيست. آنچه مسلم است طبق آئين‌نامه سازمان زندان‌ها حتي فردي كه مجرم شناخته شده و محكوم شده در صورتي كه يكي از بستگان درجه اول او فوت كند يا دچار بيماري صعب‌العلاج شود زنداني به مدت يك هفته به مرخصي قابل تمديد مي‌رود. اين در حالي است كه آقاي موسوي‌خوئيني حتي هنوز يك متهم است يعني جرمي درباره ايشان ثابت نشده و محاكمه‌اي هم صورت نگرفته و به طريق اولي ايشان از چنين حق قانوني برخوردار هستند. چه‌گونه مي‌شود يك فردي كه خانواده‌اش متالم و متاثر هستند و عزادارند به اين زنداني نه تنها مرخصي نمي‌دهند بلكه به صورت ناگواري او را به مدت يك‌ساعت همراه با مامور به مجلس ختم مي‌برند و دوباره به زندان بازمي‌گردانند و به اين وسيله تاثرات روحي آنها را شديدتر مي‌كنند.
فرنگيس حبيبي: آيا شما دليل اينكه با ايشان اين‌طور رفتار مي‌شود را مي‌توانيد حدس بزنيد؟
باقي: تصور مي‌كنم كه اين قبيل رفتارها هدفش خود زنداني نيست بلكه يك نوع پيام براي سايرين هم هست.
فرنگيس حبيبي: با تشكر از عمادالدين‌باقي رئيس انجمن دفاع از حقوق زندانيان.