چهارشنبه 10 مرداد 1386

گفتگودرباره اعدام 16نفرباعنوان اراذل واوباش

بي بي سي22jul2007
در میان چهار کشوری که بیش از 90 درصد اعدام های جهان در آنها انجام می شود یعنی کشورهای چین، ایران ، آمریکا و عربستان، ایران ، مقام اول را دارد.آگاهان می گویند طی دو سال اخیر و بعد از روی کارآمدن دولت محمود احمدی نژاد شمار اجرای حکم اعدام بیشتر شده است اما با این توصیف به گفته عمادالدین باقی روزنامه نگار و رئیس انجمن دفاع از حقوق زندانیان اعدام 16 نفر در یک هفته که 12 مورد آن در یک روز انجام شده رقمی کم سابقه است و در مقایسه با چند سال اخیر یک رکورد به حساب می آید.
باقي:تقریباً می شود گفت که یکی از اتفاقات نادری است که در چند سال اخیر رخ داده یک بار هم سال گذشته 12 نفر در یک روز اعدام شدند که البته دو نفر از آنان در لحظه اجرای حکم عفو یا حکمشان به تاخیر افتاد یک بار یک گروه 9 نفره محکوم به اعدام شدند و حکمشان اجرا شد بنابراین این اعدام های جمعی به شکلی که امروز رخ داد در چند سال اخیردر ايران نادرالوقوع بوده است.
بي بي سي:منطق چشم در مقابل چشم از ديرباز مورد استناد طرفداران قصاص بوده است به این معنا كه چون کشته است باید کشته شود. اعدام در ایران فقط برای جزای قتل عمد تعیین نشده است بلکه بر اساس احکام شرعی دایره گسترده تري دارد. برای مفسد فی الارض ، مرتد، یا برگشته از اسلام، مرتکب تجاوز به عنف و زنای محصنه و نیز برای کسانی که به بر هم زدن امنیت ملی از طریق راهزنی و دست بردن به اسلحه اقدام کرده اند نیز حکم اعدام تعیین شده است ولی آنگونه که خبرگزاری های داخلی در ایران منتشر کرده اند هیچکدام از اعدام های هفته اخیر به دلیل ارتکاب به قتل عمد انجام نشده است بلکه از اعدام شدگان با عنوان اراذل و اوباش یاد شده است. حدود 2 ماه پیش مقامات امنیتی در ایران اقدام به دستگیری این افراد كرده اند كه تصاوير اين دستگيري ها به گستردگي در رسانه ها منتشرشد.متعاقبا عليرضا جمشيدي سخنگوي قوه قضاييه ايران اعلام كردكه بيست نفر از اين افراد محاكمه شده اند و اعدام خواهند شد.ولي آيا روند دادرسي اين افراد مطابق با قوانین جمهوری اسلامی بوده است.نعمت احمدی وکیل دادگستری علاوه بر مراحل ابتدایی دادرسی که زمانی طولانی را در بردارد می گوید که حتی بعد از رای قاضی مبنی بر صدور حکم اعدام بايد روالي طي شود كه به نظر آقاي احمدي قطعاً در این پرونده ها طی نشده است.
صداي نعمت احمدي:وقتی که با حضور 5 قاضی در مواردی از این رسیدگی شد حکمی که صادر می شود ظرف 20 روز اعتراض پذیر است و باید به دیوان عالی کشور برود و دیوان عالی کشور در صورتی که رای را تايید کرد باز هم طریق فوق العاده ای شکایت یعنی اعمال تبصره 2 ماده 18 از حقوق اوليه هر متهم و هر محکومی است متعاقب آن باید پرونده برای استیذان یعنی برای اجازه ریاست محترم قوه قضاییه ارسال شود و ایشان اجازه اجرای حکم را بدهند.
بي بي سي:خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا) از یک مقام دادسرای عمومی و انقلاب تهران نقل کرده که حکم بدوی این افراد که از سوی دادگاه عمومی و انقلاب صادر شده بود از سوی دیوانعالی تایید شده است ولی با محاکمه،صدور حکم و تایید آن دیوان نشان از رسیدگی به این پرونده ها دارد که تاکنون در پرونده های غیر سیاسی کمتر دیده شده است به گونه ای که زمان معمول براي اعتراض به حکم اعدام برای محکوم در نظر گرفته نشده است.عمادالدین باقی می گوید که این سرعت عمل، نیّات دادرسی را با شبهه مواجه کرده است.
صداي باقي: به نظر من خود این نشان می دهد که اهداف غیر حقوقی پشت مسئله است. چون همین الان ما عده زیادی در زندان ها داریم که به اتهامات مشابهی يا حتی اتهام قتل زندان هستند و بعضی از آنها چند سال از محکوميت شان می گذرد و همچنان دارند مراحل فرجام خواهی و تجدیدنظر و اعتراض شان را طی می کنند.
بي بي سي:به نظر عمادالدین باقی اقدامات اخیر نهادهای قضایی و امنیتی در ایران نشان می دهد که آنها می خواهند بسیاری از نابسامانی های اجتماعی را با برخوردی قهرآمیز حل کنند، برخوردهایی که غالباً به زمینه ها و عوامل ایجاد مشکلات اجتماعی نمی پردازد و فقط نتایج این زمینه ها و عوامل را با خشونت ، سرکوب و حذف می کند.
صداي باقي:بایستی تحلیل کرد که چرا اين افراد به اینجا کشیده شده اند مطلقاً از نظرات جرم شناسان، کارشناسان، جامعه شناسان در این مسئله استفاده نشده است.
بي بي سي:این اعدام ها آخرین موارد مشابه نخواهد بود زیرا چنانكه مقامات قضایی ایران می گویند برای 17 نفر دیگر نیز درخواست حکم اعدام شده است و احتمالاً آنها نیز در آینده ای نزدیک به دار آویخته خواهند شد.