پنجشنبه 22 اسفند 1398

#روی_دیگر_کرونا

#عمادالدین_باقی
#کرونا ویروس، پدیده ای زیان آور و پرخطر بود. این روزهای تلخ هم می‌گذرد اما کرونا در این چند هفته تمام مردم را مجبور به تغییر #سبک_زندگی برای حفظ بهداشت، سلامتی و جانشان کرد. #شهر_مدرن، سبک زندگی خاصی را شکل می دهد که با طبیعت سازگار نیست و کُلُنی ای را به وجود می آورد که مخرب طبیعت است. اما تغییر رفتاری مردم در روزهای کرونایی و مقایسه با نوع زندگی ما پیش از کرونا، یک مسئله بسیار مهم را نشان داد. فقط برای مثال، سور و سوگ هایی که پیش آن دچار زیاده روی ها و تشریفات پرهزینه شده بود به طور کامل تعطیل شد و نشان داد می توان این رسم ها را تعدیل کرد. همچنین تغییر رفتار مردم در زمینه بهداشت نشان داد که در زندگی ما بهداشت و سلامت و توجه به مسئله آلودگی بسیار کمرنگ شده بود چندانکه مرز تمیز بودن و وسواس را برداشته و هرکس اهل تمیزی بود برچسب وسواسی بودن می خورد. همین مسئله کمرنگ شدن بهداشت فردی و عمومی، می توانست از عوامل پرشمار شدن بیماری ها باشد.
کرونا باعث می شود از این پس، مردم بهداشت را بیشتر از گذشته رعایت کنند و تمام دستگیره ها، شیرآلات خانگی تا عمومی و حتی نازل های بنزین،گوشی ها و دیگر دستگاه‌ها و نقاطی که در این ایام مردم متوجه شدند چقدر حساس است را بیشتر تمیز نگه دارند و هر از گاهی با پنبه الکلی و مواد ضدعفونی کننده، تمیز کنند. برای نخستین بار بود که دیدم در مکان های عمومی مانند بانکها کنار کلید دستگاه نوبت دهی، مایع ضدعفونی کننده گذاشته اند. البته در این شرایط چقدر ملال آور است دیدن مکرر این صحنه که افرادی برای رعایت بهداشت شخصی شان از دستکش یکبار مصرف استفاده کرده و پس از پایان کار آن را در گذرگاه رها کرده اند و به محیط زیست مان آسیب می رسانند. کار اینها با سارقی که در میانه این بحران در پوشش خیرخواهی ماسک بیهوش کننده به مردم می دهد چه فرقی دارد؟
مردم متوجه شدند که آب هم برای نوشیدن و حیات و هم برای بهداشت چقدر مهم است و صرفه جویی در آن یعنی کمک به حیات، بهداشت و سلامتی.
روی دیگر سکه کرونا را هم ببینیم. هر واقعه ای در این جهان دو رو دارد. اگر روی «شَرّ»ش را به ما نشان داد و اندوه فراوانی را به بار آورد اما این روی «شر» شاید محصول غفلت هایی بود که اکنون ما را بیشتر از پیش بیدار می‌کند. این تجربه نشان می دهد «شَرّ»ها فی نفسه«شَرّ» نیستند بلکه معلول عدم «خیر»اند. به عبارت دیگر سیل، گردباد، آتشفشان، زلزله و ویروس و... با فرض خالی بودن طبیعت از انسان، دیگر خیر و شر بودنش معنا ندارد، رخدادی عادی و طبیعی است. به سبب زیانش برای انسان آن را«شَرّ» می نامیم ولی این «شَرّ» معلول ناتوانی ما و ضعف های ما و بی تدبیری های ما در برابر این پدیده هاست. اگر خانه ها استوار باشند، زلزله دیگر «شَرّ» نیست. پس«شَرّ»ها را باید با «خیر» خودمان دفع کنیم چون «شَرّ»ها روی دیگر سکه عدم «خیر» اند.
شاید از این پس با اصلاح سبک زندگی مان کمتر دچار بیماری ها شویم. هر چه آلودگی ها کمتر باشد به محیط زیست هم کمتر آسیب می‌رساند. بدانیم که محیط زیست و طبیعت نیز یک موجود زنده مانند خود ماست، همانگونه که آلودگی ها برای سلامت و جان ما پر خطر است آلودگی ها برای طبیعت هم پر خطر است پس برای سلامتی، باید هر دو را مراقبت کنیم.
نسبت ویروس‌ها با ما شبیه ما با طبیعت است. اگر بگویند ویروس ها احتمالا هوشمندند آن را در حد یک احتمال هم به سُخره می‌گیریم و تعجب می‌کنیم، چرا که از سر کِبر و غرور فکر می کنیم، هوشمند یعنی انسان و جز انسان هیچ موجود هوشمندی در جهان هستی نیست! مگر می‌شود این ذرات میکروسکوپی هوشمند باشند در حالی که فقط مخرب اند؟
معیار این است که اینها مخرب زندگی ما هستند اما می دانیم که همه ویروس ها چنین نیستند. پیرامون ما ویروس های بیشماری زندگی می کنند و بسیاری از ویروس ها با ما انسان ها همزیستی دارند. این درست شبیه رابطه ما با طبیعت است. ما دچار خود بزرگ بینی هستیم زیرا اگر طبیعت یک موجود زنده باشد ما ذراتی به مراتب کوچکتر از ویروس هستیم که بر تن این طبیعت نشسته ایم و بعضی از ما برای طبیعت چون ویروس مخرب اند و بعضی هم سازگار؛ پس اگر با طبیعت سازگار باشیم ویروس های ما هم با ما سازگارتر خواهند بود چون این ویروس ها، خودشان بخشی از ما و بخشی از طبیعت هستند.

منتشرشده در #روزنامه_سازندگی ش624 پنج شنبه22 اسفند1398 ص2

کانال گفتارهای باقی
https://t.me/emadbaghi
اینستاگرام emadeddinbaghi
وبسایت www.emadbaghi.com
فیس بوک Emadbaqi@