سه شنبه 2 اردیبهشت 1399

نوستالژی ۲: چگونه زبان نشناسی، مرزهای مدح و ذم را جابجا می کند؟

photo_2020-04-22_17-26-19.jpg

https://t.me/emadbaghi

چندی پیش تابلوی بزرگ یکی از شعبات مهم یک بانک-مؤسسه اعتباری- در خیابان و در دید مردم را دیدم. یک کلمه ساده را که ترجمه به زبان دیگر هم نیست و فقط فارسی را با حروف لاتین نوشته (به قول معروف: پنگلیش) حتی همین اندازه را هم اشتباه کرده و کَوثَر Kawthar را کُسَر Cosar نوشته است. یعنی در یک کلمه، سه اشتباه مرتکب شده (1) که نشان می دهد هم تلفظ عربی اش را نمی دانسته اند هم نگارش لاتین آن را و حتی طی چندسال هم در این دستگاه عریض و طویل قرار نیست متوجه بشوند و آن را اصلاح کنند.
با دیدن این تابلو یاد خاطره ای افتادم. خاطره ای از دهه ۶۰ که ما در قم زندگی می کردیم و مشغول تحصیل بودیم از جمله در دوره های آموزش زبان پیشرفته دفترتبلیغات هم شرکت می کردیم. در ایام دهه فجر که مهمانان خارجی به ایران دعوت می شدند معمول بود که آنها را به جاهای مختلف از جمله به قم می بردند. قبل از اینکه مهمانان خارجی بیایند در خیابان حجتیه بین پل حجتیه و چهارراه شهدا یک پلاکارد بزرگ نصب کرده بودند که وقتی مهمانان خارجی می آیند چشمشان به این پلاکارد بیفتد. روی پلاکارد نوشته بود : NO MISTAKE U.S.A
می خواست بنویسد "#آمریکا_هیچ_غلطی_نمی_‌تواند_بکند" اما چون ترجمه تحت الفظی کرده و به جای "غلط" معادل انگلیسی "اشتباه" را گذاشته بود در واقع نوشته بود: "آمریکا اشتباه نمی کند".
مهمانان خارجی متحیر بودند؛ ایرانی که هر روز شعار #مرگ_بر_آمریکا ورد زبانش است، این پلاکارد مدح است یا ذم؟ این شعار که  آمریکا را به مقام عصمت می رساند و می گوید آمریکا هیچ اشتباهی مرتکب نمی شود به چه معناست؟
شاید نمی توانستند باور کنند کسانی که عهده دار کار تبلیغاتی، سیاسی هستند آنهم نه در یک بیغوله، بلکه در شهر #قم که می گویند پایتخت مذهبی ایران است و در ایام دهه فجر، در مقابل مهمانان خارجی حتی این اندازه کار کارشناسی را رعایت نمی‌کنند و در حد سه کلمه را درست ترجمه نمی‌کنند. اینگونه چهل سال با آمریکا مبارزه کردیم.
البته سه دهه بعد در سال 1386 #راهیان_نور هم در شلمچه، همین جمله را اینگونه انگلیسی کرده بودند(که تصویر آن را به نقل از خبرگزاری فارس می بینید):
The U.S Can do noting.
آمریکا می تواند یادداشت کند.
-------------------------------------------
1- البته وقتی سایت یک مؤسسه آموزش زبان انگلیسی هم می نویسد Kausar دیگر چه انتطاری از سایرین باید داشت.

(سال گذشته بر آن شدم که سلسله یادداشت های کوتاهی را تحت عنوان "#نوستالژی" برای این صفحات بنویسم که خرده خاطراتی از گذشته را در بر می گرفت. نخستین آن منتشر شد اما با رخدادهایی چون ترور حاج قاسم سلیمانی، سپس سقوط هواپیمای اوکراینی و بعد از آن هم کرونا روبرو شدیم و ادامه‌اش متوقف شد. امیدوارم که از این پس بتوان آن را دنبال کرد).

کانال گفتارهای باقی
https://t.me/emadbaghi
اینستاگرام emadeddinbaghi
وبسایت www.emadbaghi.com
فیس بوک Emadbaqi@